فارس/ در حالی که ذخایر ماهیان بومی دریای خزر در دهه‌های اخیر به دلیل صید بی‌رویه و تخریب زیستگاه‌ها با کاهش جدی مواجه شده‌اند، شیلات گیلان با اجرای طرح رهاسازی هدفمند بچه‌ماهی، گامی مؤثر برای احیای این منابع برداشته است.

بازسازی ذخایر آبزیان در دریای خزر به‌عنوان یکی از چالش‌های راهبردی حوزه محیط‌زیست و شیلات کشور، سال‌هاست به‌واسطه بهره‌برداری بی‌رویه، کاهش آبدهی رودخانه‌ها، آلودگی منابع آبی و صید غیرمجاز در دستور کار سازمان شیلات قرار گرفته است.در همین چارچوب، استان گیلان به‌عنوان قطب اصلی تکثیر و پرورش بچه‌ماهی‌های استخوانی و خاویاری کشور، از ابتدای خردادماه امسال، طرح رهاسازی گسترده بچه‌ماهیان در مصب رودخانه‌های منتهی به خزر را آغاز کرده است.

تولید ۱۵۰ میلیون قطعه بچه‌ماهی در مراکز بازسازی استان

در همین خصوص کوروش خلیلی، مدیرکل شیلات گیلان می‌گوید، بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و تعهدات سازمانی، امسال بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه بچه‌ماهی از گونه‌های بومی استخوانی و استروژن در مراکز بازسازی ذخایر آبزیان استان از جمله مجتمع شهید انصاری بندرانزلی و مرکز بازسازی شهید باهنر رودسر تولید شده‌اند.طبق گفته مدیرکل شیلات گیلان، این ماهیان پس از رسیدن به سایز مناسب، در رودخانه‌های مشخص‌شده نظیر سفیدرود، آستاراچای، کیارود و شفارود رهاسازی می‌شوند تا مسیر طبیعی مهاجرت به دریای خزر را طی کنند.

رهاسازی، راهکاری علمی برای احیای ذخایر آسیب‌دیده است

خلیلی کاهش چشمگیر ذخایر ماهیان استخوانی طی دهه‌های اخیر را یکی از دلایل کاهش صید ماهی در گیلان می‌داند و معتقد است، استمرار فرایند رهاسازی تا پایان شهریورماه ادامه خواهد داشت و این اقدام یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های مدیریت پایدار ذخایر دریای خزر محسوب می‌شود.بر اساس گفته‌های مدیرکل شیلات گیلان، با توجه به کاهش سطح زادآوری طبیعی در رودخانه‌های استان به دلیل تغییرات اقلیمی، تخریب زیستگاه‌های تخم‌ریزی و برداشت‌های غیرمجاز، استفاده از روش‌های علمی و مداخله انسانی در قالب تکثیر مصنوعی و رهاسازی هدفمند، ضرورت دوچندان یافته است.

توازن زیستی خزر در گرو نگاه اکوسیستمی به شیلات

بر اساس مطالعات مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سهم تکثیر مصنوعی در پایداری ذخایر برخی گونه‌های مهم تجاری نظیر سفیدماهی، کپور، کلمه و ماهی‌های خاویاری در خزر به بیش از ۶۰ درصد رسیده است؛ موضوعی که نشان می‌دهد اگر سیاست‌های بازسازی ذخایر به شکل منظم اجرا نشود، تداوم صید پایدار در آینده با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.گیلان با برخورداری از رودخانه‌های فراوان با قابلیت زادآوری طبیعی، بستر مناسبی برای این اقدام فراهم کرده است و هم‌افزایی نهادهای محیط زیستی، شیلاتی و جوامع محلی می‌تواند نقش بسزایی در حفظ این سرمایه ملی داشته باشد.