/ در سال‌های اخیر شاهد خاموش شدن تدریجی چراغ خودروهای اصطلاحاً پرفورمنس در اروپا بوده‌ایم. تازه‌ترین قربانی این روند، هوندا سیویک تایپ R است که طبق اعلام رسمی کمپانی، به زودی در بازار اروپا بازنشسته می‌شود. خودروساز ژاپنی با لحنی دیپلماتیک اعلام کرده که این تصمیم «در راستای تطبیق با قوانین اتحادیه اروپا» گرفته شده است. اما در واقع باید گفت این خودروی محبوب به خاطر استانداردهای سخت‌گیرانه آلایندگی دیگر تولید نخواهد شد.

مرگ تدریجی خودروهای اسپرت به دلیل قوانین آلایندگی
هوندا تنها نیست؛ مزدا نیز سال گذشته مجبور شد نسخه ۲ لیتری MX-5 میاتا را از بازار اروپا حذف کند و فقط نسخه ضعیف‌تر ۱.۵ لیتری را در اختیار خریداران بگذارد. فولکس واگن هم دیگر اجازه فروش گلف GTI با جعبه دنده دستی را ندارد. نسخه فیس لیفت این خودرو در اروپا و حتی آمریکا فقط با گیربکس اتومات عرضه می‌شود و گلف R نیز کاملاً بدون کلاچ شده است.

قوانین آلایندگی اتحادیه اروپا حتی گریبان‌ گیر مدل‌های هیوندای i20 N و i30 N نیز شده و آنها را به پایان راه رسانده است. از سوی دیگر، فورد تولید فیستا ST را در سال ۲۰۲۳ متوقف کرد و به زودی فوکوس ST را نیز از سبد محصولاتش حذف خواهد نمود.
 
خودروهایی که بر اساس قوانین سایبری و ایمنی حذف شدند
اما فقط آلایندگی نیست که بلای جان خودروهای اسپرت شده است. قوانین جدید سایبری اتحادیه اروپا باعث شده پورشه زودتر از موعد، مدل‌های ۷۱۸ باکستر و کیمن را از بازار خارج کند. البته نسخه‌های خاص مثل کیمن GT4 RS و باکستر RS اسپایدر به دلیل تولید محدود از این قانون مستثنی شده‌اند. تولید نسخه‌های درون‌سوز این مدل‌ها تا اکتبر ادامه دارد اما جانشین برقی آنها در آینده نزدیک از راه خواهد رسید. ماکان نسل اول نیز به سرنوشت مشابهی دچار شده و از سال ۲۰۲۴ در اروپا عرضه نمی‌شود. این کراس اوور تا سال ۲۰۲۶ به طور کامل بازنشسته خواهد شد.

تویوتا مجبور شده مدل GR86 را به دلیل اجرای قانون ایمنی GSR2 کنار بگذارد و مدل همتای آن، یعنی سوبارو BRZ نیز عرضه نمی‌شود. آلپاین A110 با وجود دریافت معافیت دو ساله، تا جولای ۲۰۲۶ با بازار خداحافظی می‌کند تا نسخه برقی آن جایگزین شود.

خودروهای اسپرت در چنگال مالیات‌های سنگین
سایر خودروهای باقی‌مانده در اروپا هم روزگار دشواری دارند. در کشورهایی مانند هلند، مالیات‌های سنگین دی اکسید کربن سبب شده قیمت تویوتا GR یاریس به حدود ۸۹٬۲۹۵ یورو (حدود ۱۰۲٬۰۰۰ دلار) برسد! در فرانسه هم قیمت این هاچبک شش رقمی شده است. از بین محصولات تویوتا، مدل پر سر و صدای سوپرا در آستانه حذف از بازار اروپا قرار دارد.

هرچند هدف قوانین جدید کاهش آلایندگی است، اما بسیاری معتقدند منطق آنها زیر سوال است. به عنوان مثال، آیا واقعاً یک سوپرمینی ۱.۶ لیتری مثل GR یاریس آلاینده‌تر از مرسدس G کلاس الکتریکی با وزن بیش از ۳٬۰۸۵ کیلوگرم است؟

اتحادیه اروپا به دنبال به صفر رساندن آلایندگی تا ۲۰۳۵
اتحادیه اروپا اعلام کرده هدف نهایی این است که میزان آلایندگی خودروهای جدید تا سال ۲۰۳۵ باید به صفر برسد. این به معنی حذف کامل موتورهای درون‌سوز خواهد بود. البته استثناهایی مانند سوخت‌های سنتتیک یا هیدروژنی در نظر گرفته شده، اما احتمال رواج گسترده آنها بسیار پایین ارزیابی می‌شود.

از سال ۲۰۳۰، خودروسازان باید میانگین آلایندگی محصولات خود را به کمتر از ۴۹.۵ گرم در هر کیلومتر برسانند. در غیر این صورت، باید جریمه‌ای معادل ۹۵ یورو برای هر گرم اضافی روی هر خودرو پرداخت کنند. برای نمونه، گروه فولکس واگن ممکن است تنها در سال ۲۰۲۵ با جریمه‌ای ۱.۵ میلیارد یورویی مواجه شود. مدیرعامل رنو نیز پیش‌بینی کرده خودروسازان فعال در اروپا ممکن است تا ۱۵ میلیارد یورو جریمه بپردازند.

خودروسازان به سوی خودروهای پرفورمنس برقی می‌روند
با توجه به کاهش شدید صرفه اقتصادی توسعه خودروهای پرفورمنس بنزینی، خودروسازان به سمت برقی‌سازی این محصولات حرکت کرده‌اند. شاید بدانید مرسدس-AMG C63 جدید با پیشرانه هیبریدی شارژی عرضه می‌شود؛ نسل آینده پورشه کیمن و باکستر هم به طور کامل الکتریکی خواهند شد.

بر اساس گزارش انجمن خودروسازان اروپا (ACEA)، در چهار ماه ابتدایی سال ۲۰۲۵، خودروهای تمام برقی ۱۵.۳ درصد سهم بازار اتحادیه را در اختیار داشته‌اند، این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳.۳ درصد رشد کرده است. سهم خودروهای هیبریدی نیز از ۲۸.۹ درصد به ۳۵.۳ درصد و سهم مدل‌های هیبریدی شارژی از ۷.۲ درصد به ۷.۹ درصد افزایش یافته است.

آنطور که روند فعلی نشان می‌دهد، دوران خودروهای اسپرت با موتور درون‌سوز به پایان نزدیک می‌شود؛ نه فقط در اروپا، بلکه در سراسر جهان.

ناگفته نماند فروش هوندا سیویک تیپ R از سال آینده در اروپا متوقف خواهد شد. برای خداحافظی با این مدل اسپرت، هوندا نسخه جدیدی را با نام Ultimate Edition معرفی کرده است. این نسخه از نظر فنی تفاوت خاصی با مدل استاندارد ندارد و صرفاً از رنگ بدنه اختصاصی بهره می‌برد. در زیر کاپوت این نسخه همان موتور ۲ لیتری توربو شارژ قرار دارد. خروجی این موتور با ۳۲۴ اسب بخار قدرت و ۴۲۰ نیوتن متر گشتاور برابر است. وظیفه انتقال قدرت به چرخ‌های محور جلو به گیربکس شش سرعته دستی محول شده؛ با اتکا به این قوای محرکه، صفر تا صد سیویک تایپ R تنها ۵.۴ ثانیه زمان می‌برد.