دیجیاتو/ دانشمندان در پژوهشی دریافته‌اند که سطح قشر مغز در افرادی که به افسردگی مبتلا شده‌اند، صاف‌تر از افراد سالم است.

شکل و شمایل مغز ظاهراً می‌تواند حتی بر خلق‌وخوی ما هم اثر بگذارد. تحقیقی تازه نشان داده است که میان صافی سطح بخش‌هایی از مغز و احتمال بروز بیماری «اختلال افسردگی عمده» (MDD) پیوندی وجود دارد؛ بنابراین توجه به شکل مغز می‌تواند در تشخیص زودهنگام این بیماری مؤثر باشد.

دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه کره جنوبی با استفاده از روش اندازه‌گیری موسوم به «شاخص شکنجش محلی» (LGI) به سراغ بررسی نسبت پیچ‌وتاب و صافی سطح قشر مغزی افراد رفتند. آن‌ها متوجه شدند افرادی که به MDD مبتلا بودند، در بخش‌هایی از سطح مغز خود چین‌خوردگی‌ها و پستی و بلند‌های کمتری داشتند. به عبارت دیگر، این بخش‌ها صاف‌تر بودند.

محققان برای انجام این پژوهش اسکن مغزی بیش از 400 فرد مبتلا به اختلال افسردگی عمده را تحلیل و آن‌ها را با اسکن افراد سالم مقایسه کردند. در این آزمایش از LGI برای بررسی میزان پیچ‌وخم‌ها در 66 ناحیه از قشر مغز استفاده شد. هرچه عدد LGI بالاتر می‌بود، یعنی سطح مغز بیشتر پیچ‌وخم داشت.

در پایان مشخص شد که افراد مبتلا به MDD در ناحیه‌هایی از مغز ازجمله قشر پیش‌پیشانی، قشر دستبندی پیشین و قشر جزیره‌ای و همچنین بخش‌های خاصی از قسمت‌های آهیانه‌ای و گیجگاهی LGI کمتری داشتند. این نواحی مغز معمولاً با فرایندهای گوناگونی مثل عملکردهای شناختی، تنظیم احساسات، پردازش حواس و شکل‌گیری حافظه در ارتباط هستند.

ولی بیشترین صافی در بخش Left Pars Triangularis دیده شده است که در منطقه موسوم به ناحیه بروکا قرار دارد و در کنترل زبان و قابلیت‌های گفتاری نقش حیاتی ایفا می‌کند. اما چرا صافی سطح مغز با MDD در ارتباط است؟

صافی قشر مغز چگونه می‌تواند عامل افسردگی شود؟
دکتر «کیو-من هان»، استادیار دانشگاه کره جنوبی می‌گوید: «نواحی قشری مغز که ما در این مطالعه آن‌ها را ارزیابی کردیم، در مطالعات قبلی مؤثر بر تنظیم احساسات تشخیص داده شده بودند. این یعنی ناهنجاری در الگوهای پیچ‌وخم قشری می‌تواند با اختلال در عملکرد مدارهای عصبی تنظیم احساسات در ارتباط باشد و بنابراین در پاتوفیزیولوژی MDD اثر بگذارد.»

دانشمندان می‌گویند تحقیقات بیشتری لازم است صورت بگیرد تا مشخص شود که چه مؤلفه‌های ژنتیکی و محیطی خاصی می‌توانند بر چین‌خوردگی‌های قشرهای مغز در مراحل اولیه رشد اثر بگذارند و افراد را مستعد افسردگی کنند. آن‌ها امیدوارند که با شناسایی یک زیست‌نشانگر در مغز بتوانند مسیر توسعه درمان‌های دقیق برای MDD را هم فراهم کنند.

نتایج این پژوهش در مجله Psychological Medicine منتشر شده است.