خراسان/شاخص های تورمی در شهریور نسبت به مرداد، آرام تر شده و حتی تورم سالانه به کف 3.5 سال اخیر رسیده است، با این حال تورم سالانه بخش های اجاره بها و آموزش سقف های یک دهه اخیر را رد کرده اند.

 تازه ترین داده های مرکز آمار ایران حاکی از این است که هر سه شاخص تورمی ماهانه، نقطه ای و سالانه، نسبت به مردادماه کاهش یافته اند. به طوری که تورم ماهانه با رقم 1.7 درصد به کف 7 ماهه، تورم نقطه ای با رقم 31.2 به کف 4 ماهه و تورم سالانه با رقم 34.2 به کف 3.5 ساله رسیده است. با این حال، بررسی جزئیات بیشتر حاکی از این است که تورم قیمت ها در دو بخش آموزش و مسکن (اجاره بها) سقف بیش از یک دهه اخیر خود را پشت سر گذاشته اند.

تورم بیش از 2برابری غیرخوراکی ها نسبت به خوراکی ها
به گزارش خراسان، مرکز آمار ایران تازه ترین داده های خود از وضعیت شاخص قیمت مصرف کننده را منتشر کرد. بر این اساس در شهریور امسال، تورم ماهانه قیمت ها 1.7 درصد بوده که کمترین میزان خود از اسفند سال گذشته به شمار می رود. با این حال در این بازه زمانی، رشد ماهانه قیمت کالاهای غیرخوراکی با رقم 2.1 درصد، بیش از دوبرابر کالاهای خوراکی (با تورم ماهانه 0.9 درصد) بوده است. «آموزش»، «مسکن» (به طور خلاصه اجاره بها) و «تفریح و فرهنگ» سه گروه کالایی بوده اند که در شهریور بیشترین رشد ماهانه (به ترتیب به میزان 3.3 درصد، 2.9 درصد و 2.6 درصد) را داشته اند.
 
بازگشت تورم نقطه ای به اردیبهشت امسال
تورم نقطه ای در شهریور، 31.2 درصد بوده که دومین کاهش ماهانه خود را داشته است. آخرین بار در اردیبهشت امسال تورم نقطه ای با رقم 31 درصد و کمتر از تورم نقطه ای شهریور به ثبت رسیده بود. در نتیجه می توان گفت این شاخص به کف 4 ماهه خود بازگشته است. در میان گروه های کالایی دارای بیشترین تورم نقطه ای، «مسکن (اجاره بها)» و «آموزش» به ترتیب با تورم نقطه ای 41.5 و 40 درصد دیده می شوند. پس از این دو، «کالاها و خدمات متفرقه» و «هتل و رستوران» به ترتیب با تورم نقطه ای 34.7 و 32.8 درصد قرار گرفته اند.
 
ادامه افت تورم سالانه تا کف 3.5 ساله
نکته قابل توجه در آمارهای تورمی شهریور، ادامه کاهش تورم سالانه است. این شاخص در حالی به 34.2 درصد رسیده که کمترین میزان خود از بهمن 1399 یعنی 3.5 سال قبل را (به همراه نرخ تورم بهمن 99) نشان می دهد. در میان گروه های اصلی کالایی، گروه «هتل و رستوران» با 45.3 درصد، بیشترین تورم سالانه را داشته و پس از آن گروه های «مسکن (اجاره بها)» و «آموزش» به ترتیب با نرخ تورم 41.7 و 40.7 درصد قرار گرفته اند. در زیرگروه های کالایی نیز «خدمات حمل و نقل عمومی» به همراه «گوشت قرمز، سفید و...» بالاترین تورم های سالانه را با 55.8 و 52.9 درصد ثبت کرده اند.
 
وضعیت بغرنج تورمی 3 گروه کالا
نرخ تورم سالانه از آن جایی که بازه بلندمدت تری را در محاسبه تورم مورد توجه قرار می دهد (میانگین دوازده ماهه شاخص قیمت ها نسبت به دوره مشابه قبل از آن)، در تحلیل های تورمی اهمیت ویژه ای دارد. با این اوصاف، نگاهی به وضعیت نرخ تورم سالانه گروه های کالایی نشان می دهد که سه گروه کالا (اصلی و غیراصلی) که در بخش قبل نیز به آن اشاره شد یعنی مسکن، آموزش و خدمات حمل و نقل عمومی وضعیت ویژه ای پیدا کرده اند. بررسی پیشینه نرخ تورم این گروه ها نشان می دهد که در شهریورماه، نرخ تورم سالانه مسکن (اجاره بها- 41.7 درصد) و آموزش (40.7 درصد) به بیشترین میزان خود لااقل از ابتدای سال 1392، یعنی 11.5 سال اخیر رسیده است.
منظور از مسکن در گزارش های تورمی مرکز آمار، اجاره بها (با سهم 33.6 درصدی از سبد هزینه های مصرف کنندگان) به همراه خدمات نگهداری و تعمیر واحد مسکونی (با سهم 0.36 درصدی از سبد هزینه مصرف کنندگان) است. با این حال، رشد بالای اجاره بها در سال های اخیر که به دلایل مختلف از جمله سرعت کند افزایش عرضه مسکن، رشد نرخ ارز، مهارنشدن تقاضاهای سفته بازانه در این بازار رخ داده، موجب شده است تا افزایش قیمت ها در این بخش با سرعت فزاینده روبه رو شود.
از سوی دیگر بخش آموزش کشور با توجه به مشکلات بودجه ای دولت در این بخش، فشار هزینه ای مراکز آموزشی به متقاضیان و نیز تقاضای رو به رشد خدمات آموزشی در سطوح مختلف شاهد بالاترین نرخ های تورم در این بخش است.
پس از دو گروه آموزش و مسکن، شاهد تورم بالای حوزه خدمات حمل و نقل عمومی هستیم. درست برخلاف آن چه انتظار می رود با توجه به ناترازی بنزین در کشور و لزوم توسعه حمل و نقل عمومی اتفاق بیفتد. نرخ تورم 55.8 درصدی این بخش در شهریور امسال، از بیشترین میزان خود از آغاز گزارش این شاخص (در اسفند 96)، تنها 2.1 درصد کمتر است.